fot. dzięki uprzejmości artysty

Łukasz Berger Cekas
Cisza

Łódź, 2015
instalacja

W wyniku wieloletniej aktywności festiwalu Urban Forms ściany łódzkich budynków zostały pokryte dziesiątkami wielkoformatowych malowideł. Na ich tle wyróżnia się praca Łukasza Bergera. Po pierwsze, powstała w ramach działalności Łódzkiego Centrum Wydarzeń, a po drugie, nie jest muralem, a instalacją w przestrzeni publicznej.

Łukasz Berger Cekas, Cisza, fot. dzięki uprzejmości artysty

Do ściany budynku przy ul. Wólczyńskiej 13 przymocowano za pomocą kotew chemicznych około 1300 metalowych obłych prętów wykonanych ze stali kwasoodpornej. Pręty są różnej długości, od 2 do 60 cm, i rozchodzą się po ścianie miękkim gradientem, układając się w napis CISZA. Ekspozycja instalacji od strony południowej umożliwia ożywienie muralu dzięki grze słońca i cienia, ale i blasku księżyca. Dlatego im więcej czasu przy nim spędzimy, tym szersze będzie operowanie światłem, które pozwoli uchwycić pełen efekt wizualny. Z tego też powodu długo poszukiwana przez kuratora Michała Bieżyńskiego gładka ściana znajduje się w oddaleniu od innych budynków, których cień ingerowałby w ten żywy obraz.

Łukasz Berger Cekas, Cisza, fot. dzięki uprzejmości artysty

Czy w kontekście wykorzystywania przez miasto murali jako głównego wabika promocyjnego, instalacja ma skłaniać do wyciszenia tych działań i skłaniać do refleksji nad przesytem malowidłami ściennymi? Na pewno stanowić ma przeciwwagę dla podskórnego nerwu, którego drażnieniu sprzyja naszpikowana bodźcami i hałasem przestrzeń miejska. Jak tłumaczył autor: „Praca jest odpowiedzią na komunikację między współczesnym człowiekiem a otaczającą go rzeczywistością. Cisza, jako przeciwieństwo hałasu, jest przestrzenią bliższą prawidłowemu rozwojowi psychosomatycznemu człowieka. Samo zagadnienie jest bardzo rozległe, a kontekst pracy może być odbierany indywidualnie w zależności od potrzeby obserwatora”.

Łukasz Berger Cekas, Cisza, fot. dzięki uprzejmości artysty

Zarówno łódzka Cisza, jak i późniejszy Szum wykonany w Katowicach należą do projektu określanego przez autora jako Instalacje Mówione, które czerpią – ze znajdującej się między literaturą a zapisem plastycznym poezją – konkretną, charakteryzującą się grą ze słowem i zainteresowaniem wizualną stroną języka.

Łukasz Berger Cekas, Cisza, fot. dzięki uprzejmości artysty

Słowo od eksperta

Pracę Cekasa wyróżnia oryginalny sposób wykonania, który jest dowodem, że artystyczne interwencje na fasadach budynków nie muszą być ograniczane do murali. Nietuzinkowa jest także treść, która zdaje się przemieszczać w zależności od położenia słońca. Chyba jedna z najlepszych (jeśli nie najlepsza) interwencja powstała w trakcie łódzkich festiwali.

Cezary Hunkiewicz

Łukasz Berger Cekas, Cisza, fot. dzięki uprzejmości artysty